Artikel is verschenen in het Leidsch Dagblad en Haarlems Dagblad, 10 januari 2020
Aantal woorden: 800
Leestijd: 5 minuten
Auteur: Sybylle Kroon
NOORDWIJKERHOUT – Het gaat veel mensen aan het hart: het kappen van bomen. In de duin- en bollenstreek (inclusief Leiden) worden jaarlijks naar schatting zo’n 1500 tot 3000 bomen gekapt. Zonde, vindt ook Ted Wiegman uit Lisse. Als adviseur duurzaam bosbeheer weet hij ook dat het soms niet anders kan. “Maar het is nog tragischer als die bomen versnipperd worden en in de verbrandingsoven verdwijnen”. Daarom richtte hij in 2018 de Bollenstreekhout Coöperatie op. Gekapte bomen uit de Bollenstreek krijgen nu een tweede leven. Als boomstamtafel, salontafel, kledingkast, schuurtje of vogelkastje.
Overlast door bomen
Bollenstreekhout vindt zijn oorsprong in de Antoniuslaan in Sassenheim. Een groene laan met tientallen meta sequoia’s. De wortels en naalden van deze watercipressen veroorzaakten echter grote problemen. De bomen moesten worden gekapt. Een burgerinitiatief om kap te voorkomen, strandde. “Op dat moment is het idee ontstaan om iets te gaan doen met de gekapte bomen en ze een tweede leven te geven”, vertelt Wiegman, die als boomexpert werd geconsulteerd. “Natuurlijk, ik vond het ook zonde dat die mooie bomen gekapt werden, maar ze zorgden voor teveel overlast. Zo’n boom past gewoon niet in een stad”. Wiegman kreeg de bomen van de Gemeente Teylingen onder de voorwaarde dat hij zorg zou dragen voor de verwerking ervan.
Zaag voor dikke boomstammen
Wiegman benaderde Paul van Nobelen, directeur van Nobelhout in Noordwijkerhout, of hij de enorme bomen kon verwerken. “Ik heb vervolgens een zaag aangeschaft die dikke boomstammen aankan”, vertelt Van Nobelen. Hij is een van de elf leden van de Bollenstreekhout Coöperatie. “Ik dacht eerst dat we die paar bomen er wel bij onze reguliere werkzaamheden konden doen. Maar in no-time zaten we op 250 stuks en nu al op 500 bomen.” De bomen komen uit de hele Bollenstreek: van particulieren maar ook van bijvoorbeeld de Keukenhof in Lisse, Sancta Maria in Noordwijk, Landgoed Huys te Warmont in Warmond, Victoriberg in Noordwijkerhout en Park Rusthoff in Sassenheim. Enorme boomstammen liggen stapels hoog bij de zagerij te wachten om in dikke plakken gezaagd te worden. “De aanvoer van bomen is geen probleem, wel zoeken we meer afnemers zoals regionale meubelmakers, designers, timmermannen, kleine aannemers en interieurbedrijven”, meldt Van Nobelen.
Heraanplant bevorderen
Het is de coöperatie niet alleen om de gekapte bomen te doen. Wiegman: “We willen met Bollenstreekhout bomen een tweede leven geven maar ook de heraanplant bevorderen. Zo kun je CO2-opslag behouden en een circulaire economie bewerkstelligen. Door drie bomen aan te planten voor elke gekapte boom hou je de cirkel rond. Wij staan voor de kringloop van boom tot heraanplant. Kijk, bomen kappen is niet leuk. Maar de meeste bomen worden om een goede reden gekapt. Omdat ze aan het eind van hun levenscyclus zijn, ziek zijn, gevaar opleveren of overmatige overlast geven. Wij krijgen die bomen binnen en geven waarde terug. Door alles lokaal te organiseren en met lokale ondernemers te werken, wordt het duurzame karakter versterkt. Er hoeven immers geen lange afstanden te worden afgelegd. Ook leden moeten zo groen mogelijk werken. De zagerij van Nobelhout bijvoorbeeld werkt grotendeels op zonne-energie. Ander doel van onze coöperatie is werkgelegenheid creëren”. Zo werkt Bollenstreekhout samen met een sociale werkplaats en is de zagerij een leerlingenwerkplaats.
Boomstamtafels
Een van de leden van de coöperatie is Willem Overzee van het Tafelarsenaal in Cruquius. In zijn werkplaats aan de Bennebroekerweg liggen stapels gezaagde bomen te wachten om tot ‘boomstamtafel’ te worden getransformeerd. Van elk stuk hout is de bron bekend: soort hout, waar de boom gestaan heeft, wanneer de boom geplant en gekapt is. Overzee levert zijn tafels met een certificaat zodat de kopers de garantie hebben dat ze een echt streekproduct hebben aangeschaft. In de showroom wrijft de meubelmaker over een vier meter lange tafel van sequoiahout: “Het is soms niet te geloven dat het hout hier gewoon uit de Bollenstreek komt, zo mooi. Klanten zijn ook vaak verbaasd en weten niet dat er zulke grote bomen in hun regio staan. Hout is een uniek product, geen plank en dus geen tafel is hetzelfde. Het is een puur en eerlijk streekproduct en ik vind het geweldig om mee te werken”.
Streekproduct
Alle producten die van de bomen uit de Bollenstreek gemaakt worden, zijn handgemaakt. “Daar ligt ook meteen onze uitdaging”, stelt Wiegman. “Want de tafels, stoelen, banken en andere spullen zijn wel wat duurder dan wat je bij de gemiddelde woonwinkels, Xenossen en Actions koopt. Is de consument bereid een hogere prijs te betalen voor dit streekproduct en de boom een tweede leven te gunnen? Ik hoop het van harte, want deze bomen, dit hout, verdient het niet om als pellet of brandhout te eindigen of als biomassa verbrand te worden in een oven van een energiecentrale.”
- Link Leidsch Dagblad met foto’s (achter betaalmuur)
- Meer over Sybylle Kroon: www.sybyllekroon.nl
- Lees ook de reisverhalen van Sybylle.
Comments are closed.